मनाङमा यार्तुङ मेलाको रौनक सुरु

नेपालको हिमाली जिल्ला मनाङमा जुलाई ९ तारिख मङ्गलवारदेखि यार्तुङ मेला सुरु भएको छ। जम्मा सात टिमले भाग लिएको तारा हान्ने खेललाई ग्राण्ड यार्तुङ २०८१ नाम दिइएको छ। यसलाई यार्तुङ मेलाको नामले पनि चिनिने गरेको गोरखापत्र अनलाइनले लेखेको छ।

तारा हान्ने खेलमा जनप्रिय युवा क्लब मुक्तिनाथ मुस्ताङबाट ए र बी गरी दुई टिम, मनाङ ङिस्याङ गाउँपालिकाको तिलिचो युवा क्लब, खाङसार युवा क्लब, ङिस्याङ युवा क्लब मनाङ, भ्राका युवा क्लब, पिसाङ युवा क्लब गरी जम्मा सात टिमले भाग लिएका छन्। टङ्की मनाङ, मनाङ समाज र ङिस्याङ युवा क्लबको संयुक्त आयोजनामा संरक्षण क्षेत्र व्यवस्थापन समिति मनाङ, टङ्की मनाङ र पर्यटन व्यवस्थापन उपसमिति मनाङको संयुक्त सहयोगमा ग्राण्ड यार्तुङको आयोजना गरिएको हो।

यार्तुङलाई घोडेजात्रा पनि भनिन्छ। यस पर्वमा मनाङेहरू घोडा कुदाएर मनोरञ्जन लिने गर्छन्। पर्यटकीय क्षेत्र भएकाले मनाङमा यार्तुङको विशेष महत्त्व र रौनक हुन्छ। यो मनाङेहरूको मुख्य पर्वमध्ये एक भएकाले विशेष गरी युवाहरू परम्परागत भेषभूषामा सजिएर एक ठाउँमा जम्मा हुन्छन्, परम्परागत बाजागाजा र मौलिक गीत गाउँदै गाउँ परिक्रमा गर्ने चलन छ। यसबिचमा यार्तुङ पर्वको शुभकामना आदानप्रदान गर्ने तथा घोडा कुदाएर मनोरञ्जन लिने गरिन्छ।

पुरुषहरू घोडा कुदाएर फर्कँदा महिलाहरू सगुन, खादा लिएर उनीहरूको स्वागतमा तम्तयार भएर बसेका हुन्छन्। घोडा कुदाउने काम सकिएपछि सबै भेला भएर सगुन खाई नाचगान गरी रमाइलो गर्ने चलन छ।

केही वर्ष अघिसम्म मनाङमा घोडा नै यातायातको साधन थियो। सडक सञ्जालसँग नजोडिँदा एक ठाउँबाट अर्को ठाउँ जान मनाङेहरू घोडा नै प्रयोग गर्थे। अझै पनि मनाङमा घोडाको प्रयोगमा भने कमी छैन। यातायातमा घोडाको प्रयोग बढी हुने र सुखदुःखमा घोडाको साथ हुने हुनाले मनाङेहरू घोडालाई निकै प्रेम गर्छन्। यार्तुङ पर्व त्यही प्रेमको प्रतीक पनि हो।