पाठ सत्ताइस
ट्याक्सी चढ्ने
वर्षाः सबैलाई नमस्कार। "दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा" कार्यक्रममा तपाईंहरुलाई स्वागत। म यस कार्यक्रमकी सञ्चालिका वर्षा।
कमलः नमस्कार सबैलाई। म कमल लम्साल।
वर्षाः अघिल्लो पाठमा हामीले बस चढ्दाखेरि प्रयोग हुने वाक्य सिकाएका थियौं। ती वाक्य बस चढ्नका लागि अत्यन्तै उपयोगी छन। अब हामी ती वाक्यहरु दोहर्याएर सिकौं।
कमलः हस। मलाई याद छ "यो बस तोंग फाँग आबास क्षेत्र पुग्छ?" लाई चिनियाँ भाषामा "ट्र ठ्र ताउ तोंग फाँग श्याओ छ्यु मा?" भन्नुपर्छ। ठीक छ?
वर्षाः ठीक छ। "तोंग फाँग", "पूर्व"।
कमलः तोंग फाँग।
वर्षाः "श्याओ छ्यु", "सामुदायिक क्षेत्र वा आबास क्षेत्र"।
कमलः श्याओ छ्यु।
वर्षाः "कृपया, म एउटा टिकट किन्नचाहन्छु।", "माई यी ट्राँग फ्याओ"।
कमलः माई यी ट्राँग फ्याओ।
वर्षाः "फ्याओ", "टिकट"।
कमलः फ्याओ।
वर्षाः "ताउ ल छिंग नी काउ सु वो"।, "कृपया, स्टेशन पुगेपछि मलाई भनिदिनुहोस्"।
कमलः ताउ ल छिंग नी काउ सु वो।
वर्षाः "ताउ", "पुग्नु"।
कमलः "काउ सु", "भनिदिनु"।
कमलः काउ सु। "मैले कहाँ बस बदल्नु पर्छ?" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः तपाईंले यसरी भन्न सक्नुहुन्छ- चाई ना अर व्हान् ठ्र?
वर्षाः "चाई ना अर", "कहाँ"।
कमलः चाई ना अर।
वर्षाः "व्हान् ठ्र", "बस बदल्नु"।
कमलः बस फेर्नु।
वर्षाः चाई ना अर व्हान् ठ्र?
कमलः चाई ना अर व्हान् ठ्र?
वर्षाः अब पूरा वार्तालाप सुनौं।-
कः ट्र ठ्र ताउ तोंग फाँग श्याओ छ्यु मा?
खः ताउ। निंग शाँग ठ्र पा।
कः माई यी ट्राँग फ्याओ।
खः ल्याँग ख्वाई छेन।
कः ताउ ल छिंग नी काउ सु वो।
खः हाउ त।
वार्तालाप चार
कः ट्र ठ्र पु ताउ तोंग फाँग श्याओ छ्यु। निंग तै व्हान् ठ्र।
खः चाई ना अर व्हान् ठ्र?
कः श्या यी ट्रान व्हान याओ लिंग याओ लु।
कमलः हवस्। अघिल्लो पाठको पुनरावलोकन यत्ति नै। अब आजका मुख्य विषयतिर लागौं।
आजका मुख्य विषयहरुः
छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन।
ट् ताउ चन् मो चौ मा?
छिंग निंग खाई मान तिअर।
च्यौ थिंग चाई मन खौ पा।
कमलः वर्षाजीः मेरो चिनियाँ भाषाको स्तर त्यतिको राम्रो छैन। बसमा कतै जाँदा कहिलेकाहीं बाटो अल्मलिन्छ। त्यसैले ट्याक्सी चढेमा धेरै सजिलो हुन्छ भन्ने मलाई लाग्छ। ट्याक्सी चालकलाई "मलाई केन्द्रीय अस्पताल जानुछ" भन्ने वाक्य कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः तपाईं यसरी भन्नुसक्नुहुन्छ- छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन।
कमलः छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन।
वर्षाः "सोंग", "पुर्याउनु"।
कमलः सोंग।
वर्षाः "वो", "म"।
कमलः वो।
वर्षाः "ट्रोंग शिन", "केन्द्र"।
कमलः ट्रोंग शिन।
वर्षाः "यी युआन", "अस्पताल"।
कमलः यी युआन।
वर्षाः "छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन"। "कृपया, मलाई केन्द्रीय अस्पताल पुर्याउनुहोस्"। वास्तवमा तपाईंले ट्याक्सी चढेपछि आफूले जानचाहेको ठाउँको नाउँ मात्र चालकलाई भनिदिए पुग्छ। उनीहरु बुझिहाल्छन।
कमलः ए, त्यसो भए मैले ट्रोंग शिन यी युआन मात्र भनेपुग्छ, हैन त?
वर्षाः एकदमै ठीक।
खः ताँग रान् ल, म पुरानो चालक हुँ नि।
वर्षाः "सोंग वो", "मलाई पुर्याउनु"।
कमलः सोंग वो।
वर्षाः "छ्यु", "जानु"।
कमलः छ्यु।
वर्षाः "ट्रोंग शिन यी युआन"। "केन्द्रीय अस्पताल"।
कमलः ट्रोंग शिन यी युआन।
वर्षाः छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन।
कमलः "छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन"। "कृपया, मलाई केन्द्रीय अस्पतालमा पुर्याउनुहोस्"।
कमलः चालकलाई बाटो थाहा छ कि भनेर म सोध्नचाहन्छु।
वर्षाः त्यसो भए तपाईं यसरी भन्नसक्नुहुन्छ- ट् ताउ चन् मो चौ मा?
कमलः ट् ताउ चन् मो चौ मा?
वर्षाः "ट्र ताउ", "थाहा हुनु"।
कमलः ट्र ताउ।
वर्षाः "चन् मो", "कसरी"।
कमलः चन् मो।
वर्षाः "चौ", "जानु"।
कमलः चौ।
वर्षाः "मा" भाववाचक सहायक शब्द हो। त्यसले प्रश्न सोधेको अर्थ दिन्छ।
कमलः मा।
वर्षाः ट् ताउ चन् मो चौ मा?
कमलः "ट् ताउ चन् मो चौ मा?" "त्यहाँ कसरी जाने, थाहा छ?"
कमलः चालकले एकदमै छिटो गाडी चलाएकोले मलाई डर लाग्यो। म उनलाई अलि विस्तारै हाँक्नलगाउन चाहन्छु। चिनियाँ भाषामा यसलाई कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः "छिंग", "कृपया"।
कमलः छिंग।
वर्षाः "निंग" मानबोधक शब्द हो।
कमलः निंग।
वर्षाः "खाई", "हाँक्नु"।
कमलः खाई।
वर्षाः "मान्", "विस्तारै वा ढीलो"।
कमलः मान।
वर्षाः "तिअर", "अलिकति"।
कमलः तिअर।
वर्षाः छिंग निंग खाई मान तिअर।
कमलः छिंग निंग खाई मान तिअर।
कमलः ठीक। बल्ल केन्द्रीय अस्पताल पुगियो। म उनलाई ढोकाअगाडि रोक्नलगाउन चाहन्छु।
वर्षाः त्यसो भए तपाईं यसरी भन्नसक्नुहुन्छ- च्यौ थिंग चाई मन खौ पा।
वर्षाः "च्यौ", "ठ्याक्कै"।
कमलः च्यौ।
वर्षाः "थिंग", "रोक्नु"।
कमलः थिंग।
वर्षाः "चाई", "मा"।
कमलः चाई।
वर्षाः "मन खौ", "ढोकाअगाडि"।
कमलः मन खौ।
वर्षाः "पा" भाववाचक सहायक शब्द हो, जुन वाक्यको अन्त्यमा छ जसले सुझाव वा मागको अर्थ दिन्छ।
कमलः पा।
वर्षाः च्यौ थिंग चाई मन खौ पा।
कमलः च्यौ थिंग चाई मन खौ पा।
वर्षाः अब हामी पूरा वार्तालाप सुनौं-
वार्तालाप एक
कः छिंग सोंग वो छ्यु ट्रोंग शिन यी युआन। ट् ताउ चन् मो चौ मा?
खः ताँग रान् ल, वो श् लाउ श् ची ल।
वार्तालाप दुइ
कः श् फु, छिंग निंग खाई मान तिअर।
खः थाइ ख्वाई ल श् पा, हाउ त।
वार्तालाप तीन
कः च्यौ थिंग चाई मन खौ पा।
खः हाउ।
कः वो ट् यौ यी पाई त।
खः ट्राउ निंग अर श्।
कमलः भर्खरै हामीले पूरा वार्तालाप सुनायौं। तपाईंहरुले बुझिसक्नुभयो होला भन्ने हाम्रो आशा छ। अब हामी "चिनियाँ संस्कृतिका एक झलक"तिर लागौं।
बोलाउँदा प्रयोग हुने शब्द
अंग्रेजी भाषामा मानिसहरु वयस्क पुरुषलाई बोलाउँदा "मिस्टर फलाना" वा नेपाली भाषामा "फलानाजी", विवाह नभएकी केटीलाई "मिस् फलाना" वा "सुश्री फलाना" र विहे भएकी महिलालाई "मदाम फलाना" वा "श्रीमती फलाना" भनेर बोलाउने चलन छ। कहिलेकाहीं कुनै विशेष ठाउँमा आफ्नै नाता परेका मानिसबीच पनि एक-अर्कालाई मिस्टर वा मिस् भनेर बोलाइन्छ। तर चिनियाँहरुको परम्परामा अपरिचित मानिसलाई पनि शिष्ट भाव देखाउनका लागि कहिलेकाहीं आफ्नै नाता सम्बन्ध परेको जस्तो शब्दको प्रयोग गरी बोलाउने चलन छ। जस्तै उदाहरणका लागि "ता ये- काका, ता न्याँग- काकी, ता क- दाई, ता चे- दिदी" आदि। चालकलाई पनि कदर गरी "श् फु- गुरु" भनेर संवोधन गर्ने चलन छ। "श् फु" को अर्थ शीप कौशल भएका मानिसलाई संवोधन गर्दा प्रयोग गरिने एक किसिमको आदरबोधक शब्द हो।
वर्षाः हवस, आजको पाठ यत्ति नै। आजको पाठ टुंग्याउनुअघि म तपाईंहरुका लागि एउटा सानो प्रश्न सोध्नचाहन्छु। "ठ्याक्कै ढोका अगाडि रोकिदिनुहोस्।" भनेर चिनियाँ भाषामा भन्नुपर्दा कसरी भनिन्छ?
कमलः यस प्रश्नको उत्तर तपाईं हाम्रो ठेगाना Nepali service, CRI-6,China Radio International, P.O. Box 4216, Beijing, P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नँ-405 काठमाडौंमा पठाउनसक्नुहुन्छ। हामीलाई फेरि सुन्नका लागि https://nepal.cri.cn लग गर्नुहोला।
वर्षाः नमस्कार
कमलः चाइ चेन।