पाठ पच्चिस
बाटो सोध्ने
वर्षाः सबैलाई नमस्कार। "दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा" कार्यक्रममा तपाईंहरुलाई स्वागत। म यस कार्यक्रमकी सञ्चालिका वर्षा।
कमलः नमस्कार सबैलाई। म कमल लम्साल। अघिल्लो पाठमा हामीले चिनियाँ भाषाका धेरै कुरा सिक्यौं। किताब किन्दा यो काम लाग्छ।
वर्षाः ठीक भन्नुभयो। अब हामी अघिल्लो पाठमा सिकेका वाक्यहरुको पुनरावलोकन गरौं। अनि त्यसपछि हामी नयाँ पाठ सिकौं। आजको पाठमा हामी दिशा बताउने कुरा सिक्नेछौं।
कमलः सुन्दा धेरै चासो लाग्दो विषय जस्तो छ।
वर्षाः ना अर यौ ता त शु तेन?
कमलः "ना अर यौ ता त शु तेन?" मलाई याद छ यो वाक्यको अर्थ " ठूलो पुस्तक पसल कहाँ छ?" भन्ने हो।
वर्षाः ठीक। "शु तेन", "पुस्तक पसल"
कमलः शु तेन
वर्षाः "ता त शु तेन", "ठूलो पुस्तक पसल"
कमलः ता त शु तेन
वर्षाः "वो याउ माई पन च् तेन", "मलाई एउटा शब्द कोष किन्नुपरेको छ"।
कमलः वो याउ माई पन च् तेन।
वर्षाः "च् तेन", "शब्द कोष"
कमलः च् तेन
वर्षाः वो श्याँग माई पन पैचिंग ताउ यौ शौ छ।
वर्षाः "ताउ यौ", "मार्गदर्शक पुस्तिका"
कमलः ताउ यौ
वर्षाः "शौ छ", "पु्स्तिका"
कमलः शौ छ
वर्षाः वो श्याँग माई पन पैचिंग ताउ यौ शौ छ। मलाई एउटा पैचिंगको मार्गदर्शक पुस्तिका किन्नुपरेको छ।
कमलः वो श्याँग माई पन पैचिंग ताउ यौ शौ छ।
कमलः छिंग वन यिंग वन् श्याओ श्वो चाई ची छंग माई?
वर्षाः "छिंग वन्", "कृपया, म सोधुँ"।
कमलः छिंग वन्
वर्षाः "यिंग यू श्याओ श्वो", "अंग्रेजी भाषाको उपन्यास"
कमलः यिंग यू श्याओ श्वो
वर्षाः "ची छंग", "कुन तला"
कमलः ची छंग
वर्षाः "माई", "किन्नु, बेच्नु"
कमलः माई
वर्षाः छिंग वन यिंग वन् श्याओ श्वो चाई ची छंग माई?
कमलः "छिंग वन यिंग वन् श्याओ श्वो चाई ची छंग माई?" , "कृपया म सोधुँ, अंग्रेजी भाषाको उपन्यास कुन तलामा बेचिन्छ?"
वर्षाः अब हामी अघिल्लो पाठको पूरा वार्तालाप सुनौं-
कः ना अर यौ ता त शु तेन?
खः छ्यु वाँग फु चिंग खान यी खान। ना अर यौ क पु छो त शु तेन।
कः वो याउ माई पन च् तेन।
खः शन् मो च् तेन?
कः यिंग हान, हान यिंग श्वाँग श्याँग च् तेन।
खः हाई श्यू याउ शन् मो मा?
कः हाई याओ यी पन हान यू ठ्रंग यू च् तेन।
खः निंग हाउ। वो श्याँग माई पन पैचिंग ताउ यौ शौ छ।
कः ना निंग ट् चे शाँग अर लौ। च्यौ चाई तेन थी चो पेन।
वार्तालाप चार
कः छिंग वन यिंग वन् श्याओ श्वो चाई ची छंग माई?
खः चाई स् छंग।
कमलः अघिल्लो पाठको पुनरावलोकन आजलाई यत्ति नै। अब आजका मुख्य विषयहरुतिर लागौं।
आजका मुख्य विषय-
छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?
ली ट्र तो युआन नी?
वो यिंग काई चो शन मो ठ्र छ्यु?
नी त छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र।
कमलः पैचिंग आएको धेरै वर्ष भए पनि कहिलेकाहीं म बाटो भुल्छु र दिशा छुट्याउन सक्दिनँ। मलाई बताइदिनुहुन्छ कि चिनियाँ भाषामा दिशा कसरी बताउने?
वर्षाः कुनै समस्या छैन। अब शुरु गरौं ल।
कमलः पैचिंग साँच्चिकै धेरै ठूलो छ। यहाँ एउटा प्रसिद्ध छांग आन सडक छ, जुन पूर्वदेखि पश्चिमसम्म लम्बिएको छ। चिनियाँ भाषामा "पूर्व"लाई कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः "तोंग" । बोलिचालको भाषामा हामी प्रायजसो "तोंग पेन" भनिन्छ। "पेन" को अर्थ "पक्ष, स्थल" हो।
कमलः ए, त्यसो भए "पश्चिम"लाई नि?
वर्षाः शी
कमलः म "शी पेन" भन्न सक्छु?
वर्षाः हो, यसरी भन्नसकिन्छ। "दक्षिण", "नान"
कमलः नान
वर्षाः "उत्तर", "पै"। "पैचिंग"को पै हो अर्थात उत्तरी राजधानी हो। त्यसको उच्चारण करिब अंग्रेजी शब्द "bay खाडी" को उच्चारणसित मिल्दोजुल्दो छ।
कमलः पै।
वर्षाः हामी सँगै पढौं- तोंग शी नान पै।
कमलः तोंग शी नान पै। "सुनको घर होस् वा चाँदीको, अरु ठाउँभन्दा आफ्नै छाप्रो बेस"। रात पर्न लाग्यो। मैले घर फर्कने दिशा बिर्सें। तर भूमिगत रेल्वे स्टेशन भेट्टाएँ भने मलाई घर फर्कने बाटो थाहा भइहाल्छ। तपाईं मलाई सिकाइदिनुहुन्छ कि "कृपया, भूमिगत रेल्वे स्टेशन कहाँ छ?" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः तपाईं यसरी भन्नसक्नुहुन्छः छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?
वर्षाः "छिंग वन", "कृपया, म सोधुँ"
कमलः छिंग वन
वर्षाः "ती थे", "भूमिगत रेल्वे"
कमलः ती थे
वर्षाः "ट्रान", "स्टेशन"
कमलः ट्रान।
वर्षाः "चाई"को अर्थ "मा" हो।
कमलः चाई।
वर्षाः "ना ली", "कहाँ"
कमलः ना ली।
वर्षाः छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?
कमलः "छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?" , "कृपया, भूमिगत रेल्वे स्टेशन कहाँ पर्छ, भनिदिनुहुन्छ कि?"
वर्षाः "ती थे ट्रान", "भूमिगत रेल्वे स्टेशन"।
कमलः ती थे ट्रान।
वर्षाः "चाई ना ली", " कहाँ छ"।
कमलः चाई ना ली।
वर्षाः "छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?" , "भूमिगत रेल्वे स्टेशन कहाँ पर्छ होला?"
कमलः छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?
कमलः धन्यवाद। अब "यहाँदेखि कति टाढा पर्छ"लाई कसरी भन्ने नि?
वर्षाः यसरी भन्नसकिन्छः ली ट्र तो युआन नी?
कमलः ली ट्र तो युआन नी?
वर्षाः "ली", "-देखि"
कमलः ली
वर्षाः "ट्र अर", "यहाँ"
कमलः ट्र अर।
वर्षाः "तो युआन", " कति टाढा"
कमलः तो युआन।
वर्षाः "नी", "भाववाचक शब्द हो, यसको प्रश्न सोधिने अर्थ बुझिन्छ।
कमलः नी।
वर्षाः ली ट्र तो युआन नी?
कमलः "ली ट्र तो युआन नी?", यहाँदेखि कति टाढा पर्छ?"
कमलः "म त्यहाँ जान कुन बस चढ्नुपर्छ?" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्नुभपर्छ?
कमलः वो यिंग काई चो शन मो ठ्र छ्यु?
वर्षाः "वो", "म"
कमलः वो
वर्षाः "यिंग ताँग", " पर्छ"
कमलः यिंग ताँग।
वर्षाः "चो", त्यसको वास्तविक अर्थ " बस्नु" हो। तर यस वाक्यमा "बसमा" को अर्थ दिइएको छ।
कमलः चो।
वर्षाः "शन मो", " कुन"
कमलः शन मो।
वर्षाः "ठ्र", यस वाक्यमा सार्वजनिक बसको अर्थ आउँछ, "बस"।
कमलः ठ्र।
वर्षाः "छ्यु", "जानु"
कमलः छ्यु
वर्षाः वो यिंग काई चो शन मो ठ्र छ्यु?
कमलः "वो यिंग काई चो शन मो ठ्र छ्यु?", "म त्यहाँ जान कुन बस चढ्नुपर्छ?"
कमलः अँ साँच्ची, एउटी मिजासिली काकीले मलाई भन्नुभएको छ- "तपाईं बस चढ्न सडकको उतापट्टि जानुपर्छ" भनेर।
वर्षाः ए मलाई थाहा भयो। उहाँले भन्नुभएको अर्थ "निंग तै छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र" हो।
कमलः निंग तै छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र।
वर्षाः "निंग", "तपाईं, "तिमी"को मानबोधक शब्द हो।"
कमलः निंग।
वर्षाः "तै", "पर्छ"।
कमलः तै।
वर्षाः "मा लु", "सडक वा बाटो"
कमलः मा लु
वर्षाः "त्वै मेन", "उतापट्टि, पारी"
कमलः त्वै मेन।
वर्षाः "चो ठ्र", " बस चढ्नु"
कमलः चो ठ्र।
वर्षाः निंग तै छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र।
कमलः "निंग तै छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र"।, "तपाईं बस चढ्न सडकको उतापट्टि जानुपर्छ।"
वर्षाः अब आजका सबै वार्तालाप सुनौं-
पूरा वार्तालाप
वार्तालाप एक
कः छिंग वन ती थे ट्रान चाई ना ली?
खः यी ट् वाँग छेन चौ, चाई छेन पेन त लु खौ वाँग चो क्वाई।
वार्तालाप दुइ
कः ली ट्र तो युआन नी?
खः पु थाई युआन, ता काई चौ ऊ फन ट्रोन च्यौ ताउ ल।
वार्तालाप तीन
कः वो यिंग काई चो शन मो ठ्र छ्यु?
खः निंग तै छ्यु मा लु त्वै मेन चो ठ्र।
कः वो मिंग पाई ल, शे शे।
कमलः आजको पाठ यत्ति नै। तपाईंहरुले केही सिक्नुभयो होला भन्ने हाम्रो ठूलो आशा छ। अब हामी "चिनियाँ संस्कृतिका एक झलक"तिर लागौं।
चिनियाँहरुले एक अर्कासँग भेट गर्दा पश्चिमे व्यक्तिहरुभन्दा त्यति ठूलो फरक हुँदैन। जस्तो कि एक अर्कासँग भेट्दा "नी हाउ अर्थात् नमस्ते" भनिन्छ र विदाइ गर्दा "चाई चेन अर्थात नमस्ते" भनिन्छ। आदि आदि। तर सर्वसाधारण मानिसहरुले एक-अर्कासँग भेट्दा सधैं विपक्षीको तात्कालीन स्थिति वा सोचमा ध्यान दिएर कुरा गर्दछन। उदाहरणका लागि, आपसमा भेट्दा एकले-अर्कासँग "तपाईं कतातिर जाँदै हुनुहुन्छ?", "तपाईं कार्यालय जाँदै हुनुहुन्छ?", " तपाईंले खाना खानुभयो?" जस्ता प्रश्न सोध्ने गर्दछन मानिसहरु। शुरु-शुरुमा स्वाट्टै यस्तो प्रश्न सुन्दा पश्चिमी मुलुकका मानिसहरु बुझ्नसक्दैनन।
किनभने पश्चिमीहरु यस्ता प्रश्न सोह्रैआना निजी कुरा हुन र यस्ता प्रश्न ठाडै सोध्न नहुने ठान्दछन। त्यसैले उनीहरु एक-अर्कासङ्ग भेट्दा खालि सरल वाक्यमा "हाई, हेलो, गुड मर्निंग, हाउ वा यू?" जस्ता कुरा मात्र गर्छन वा "आजको दिन धेरै राम्रो छ, होइन?" जस्ता मौसमसम्बन्धी विषयबारे कुराकानी गर्छन।
वर्षाः हवस, आजको कक्षा यत्ति नै। आजको कक्षा टुंग्याउनुअघि म तपाईंहरुका लागि एउटा सानो प्रश्न सोध्दैछु। "कृपया, भूमिगत रेल्वे स्टेशन कहाँ पर्छ?" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भनिन्छ?
कमलः यस प्रश्नको उत्तर तपाईं हाम्रो ठेगाना Nepali service, CRI-6,China Radio International, P.O. Box 4216, Beijing, P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नँ-405 काठमाडौंमा पठाउनसक्नुहुन्छ। हामीलाई फेरि सुन्नका लागि https://nepal.cri.cn लग गर्नुहोला। चाइ चेन।