पाठ आठ
वर्षाः नमस्कार सबैलाई । "दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा" कार्यक्रममा तपाईंहरुलाई स्वागत। म यस कार्यक्रमकी संचालिका वर्षा।
कमलः नमस्कार, श्रोताहरु। म कमल लम्साल।
वर्षाः अघिल्लो पाठमा हामीले चिनियाँ भाषामा टेलिफोन कसरी गर्ने भन्ने कुराहरु सिकाएका थियौं। आज हामी तीमध्येका केही मुख्य वाक्य दोहर्याएर सिकौं।
कमलः हवस्। शुरु गरौं। मैले मेनेजर लिउको घरमा फोन गरेपछि सर्वप्रथम के भन्नुपर्छ?
वर्षाः यदि तपाईं यो मेनेजर लिउको घर हो कि होइन भनेर सोध्न चाहनु हुन्छ भने तपाईंले यसरी भन्नुपर्छः हेलो, मेनेजर लिउ घरमा हुनुहुन्छ? अर्थात वै, लिउ चिंग ली चाई च्या मा?
कमलः वै, लिउ चिंग ली चाई च्या मा?
वर्षाः ठीक उच्चारण गर्नुभयो।
कमलः दुर्भाग्यवश उहाँ घरमा हुनुहुन्न। त्यसो भए "उहाँ कहिले फर्कनुहुन्छ?" भनेर मैले सोध्न चाहेमा कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः ए, तपाईंले यसरी भन्नुपर्छः था शन मो श् हौ ह्वै लाई?
कमलः "शन मो" को अर्थ "के वा कुन" र "श् हौ" को अर्थ "समय" हो।
वर्षाः "शन मो श् हौ" को अर्थ "कति बेला वा कहिले" हो।
कमलः शन मो श् हौ, कहिले?
वर्षाः "ह्वै लाई" को अर्थ "फर्कनु" हो।
कमलः ह्वै लाई
वर्षाः "उहाँ कहिले फर्कनुहुन्छ?" था शन मो श् हौ ह्वै लाई?
कमलः था शन मो श् हौ ह्वै लाई? यदि म "उहाँ फर्कनुभएपछि मलाई फोन गर्न भनिदिनुहोस है" भन्नचाहन्छु भने कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः तपाईंले यसरी भन्नुपर्छः छिंग था कै वो ह्वै क तेन ह्वा।
कमलः छिंग था कै वो ह्वै क तेन ह्वा।
वर्षाः "छिंग"को अर्थ "कृपया" हो।
कमलः छिंग
वर्षाः "था" को अर्थ "उहाँ" हो।
कमलः 'था'। त्यसो भए "वो" को अर्थ "म" हुनुपर्यो। मैले भनेको ठीक छ?
वर्षाः ठीक छ। "कै" को अर्थ "दिनु" हो।
कमलः कै
वर्षाः "ह्वै क तेन ह्वा" को अर्थ " प्रत्युत्तरमा फोन गर्नु वा फोन गर्न लगाउनु" हो।
कमलः ह्वै क तेन ह्वा।
वर्षाः छिंग था कै वो ह्वै क तेन ह्वा। यो वाक्य हामीले अघिल्लो पाठमा सोधिएको प्रश्नको उत्तर थियो। छिंग था कै वो ह्वै क तेन ह्वा।
कमलः ल ठीक छ। अब हामी सँगसँगै गत पाठमा सिकेका कुराकानी सुनौं। अनि त्यसपछि हेरौं यसले तपाईलाई भर्खरै पढेको वाक्य सम्झन सघाउन सक्छ कि सक्दैन।
वर्षाः वार्तालापको पूर्ण विवरण
महिलाः वै लिउ चिंग ली चाई च्या मा?
पुरुषः था पु चाई च्या।
वार्तालाप दुइ-
महिलाः था शन मो श् हौ ह्वै लाई?
पुरुषः वो ये पु ट् ताउ।
वार्तालाप तीन-
महिलाः छिंग था कै वो ह्वै क तेन ह्वा।
पुरुषः हाउ त।
महिलाः वो त तेन ह्वा श् 87654321।
पुरुषः हाउ त। वो यी तिंग ट्रुआन काउ था।
वर्षाः ल त। अब अघिल्लो पाठमा गरिएको कुराकानी दोहर्याउने क्रम यत्ति नै। आज हामी कुन विषयबारे कुराकानी गर्दैछौं?
कमलः एक-अर्काबारे जानकारी लिने तरिका सिक्नपाएमा काम लाग्छ जस्तो मलाई लागेको छ। किनभने मैले धेरै नयाँ चिनियाँ साथीहरुलाई चिनेको छु।
वर्षाः हुन्छ। त्यसो भए आज हामीले सिक्नलागेको विषयतिर लागौं। तपाईंकी बहिनी के काम गर्छिन? तपाईंलाई उनी कस्ती लाग्यो? उनी धेरै सुन्दरी छिन। उनी एकदमै चलाख छिन्।
वर्षाः कुनै मान्छेका बारेमा चर्चा गर्दा तपाईंलाई उहाँको पेशाबारे जानकारी लिन मन लाग्ला।
कमलः हो। यो प्रायजसो सोधिने प्रश्न हो। यदि मैले "तपाईंकी बहिनी के काम गर्छिन" भन्ने प्रश्न चिनियाँ भाषामा सोध्नुपर्यो भने कसरी सोध्ने?
वर्षाः तपाईंले यसरी भन्नुपर्छः नी मै मै श् चो शन् मो त?
वर्षाः "नी" को अर्थ "तपाईं" हो।
वर्षाः "मै मै" को अर्थ "बहिनी" हो।
कमलः मै मै
वर्षाः "श " को अर्थ "हो" हो।
कमलः श्
वर्षाः "चो" को अर्थ "काम गर्नु" हो।
कमलः चो
वर्षाः "शन् मो" भन्ने शब्द यसभन्दा अघि हामीले सिकिसकेका छौं। यसको अर्थ "के वा कुन" हो।
कमलः शन् मो
वर्षाः "त" भन्ने शब्द यस वाक्यमा एउटा सहायक शब्द हो।
कमलः त
वर्षाः तपाईंकी बहिनी के काम गर्नुहुन्छ? नी मै मै श् चो शन् मो त?
कमलः नी मै मै श् चो शन् मो त?
वर्षाः अब हामी पहिलो कुराकानी गरौं।
कमलः पर्खनुहोस्। वर्षाजी, यदि मैले "तपाईं के काम गर्नुहुन्छ?" भनेर सोध्नचाहने हो भने कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः यो एकदमै सजिलो छ। तपाईंले "तपाईंकी बहिनी" को ठाउँमा "तपाईं" राखेपछि भैहाल्यो।
कमलः अर्थात, 'नी श् चो शन् मो त' भन्ने?
वर्षाः ठीक भन्नुभयो।
पुरुषः नी श् चो शन् मो त?
महिलाः वी श् ची ट्र।
वर्षाः उनको पेशा बारे जानकारी लिएपछि तपाईंलाई उनको बारेमा अझ बढी जानकारी लिन मन लाग्छ। "तपाईंलाई उनी कस्ती लाग्छ?" भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा यसरी भन्नुपर्छ -
वर्षाः "नी" भन्ने शब्दको प्रयोग हामीले धेरै पटक गरिसकेका छौं। त्यसको अर्थ "तपाईं" हो।
कमलः नी
वर्षाः "च्युए त" भनेको "लाग्नु अर्थात अनुभव हुनु" भन्ने हो।
वर्षाः तपाईंलाई उनी कस्ती लाग्छिन? नी च्युए त था चन् मो याँग?
वर्षाः अब हामी दुबैजनाबीच भएको कुराकानी सुनौं।
कमलः "नी च्युए त था चन् मो याँग?" तर वर्षाजी, त्यसको उत्तरमा के भनिएको छ? मैले बुझिनँ। तपाईं यसको पनि व्याख्या गरिदिनु हुन्छ कि?
वर्षाः त्यो भनेको "उनी धेरै सुन्दरी छन्" भनेको हो।
था हन् फ्याओ ल्याँग।
वर्षाः "था" को अर्थ " उनी" हो।
वर्षाः "हन्" को अर्थ "धेरै वा निकै" हो।
वर्षाः "फ्याओ ल्याँग" को अर्थ "सुन्दरी वा राम्री" हो।
वर्षाः उनी धेरै सुन्दरी छिन्। था हन् फ्याओ ल्याँग।
वर्षाः अब हामी उक्त कुराकानी फेरि एक पटक सुनौं।
वार्तालाप दुई
पुरुषः था हन फ्याओ ल्याँग। था थ पे छोंग मिंग।
कमलः ठीक छ। हामी फेरि एक पटक कुराकानी सुन्यौं। "उनी धेरै सुन्दरी छिन्", था हन् फ्याओ ल्याँग।
वर्षाः अर्को पनि एउटा वाक्य छ, त्यो जानेपछि तपाईंलाई धेरै काम लाग्छ, जुन प्रशंसा गर्दा प्रयोग गरिने वाक्य हो।
कमलः राम्रो। त्यो कुन वाक्य हो?
वर्षाः था थ पे छोंग मिंग।
वर्षाः "था" को अर्थ "उनी" हो।
वर्षाः यस वाक्यमा "थ पे" को अर्थ "एकदमै वा अति" हो।
कमलः "थ पे"
वर्षाः नयाँ कुरा जानिसकेपछि पायक पर्ने बाटो भेट्टाउन सकिन्छ। अब हामी फेरि एक पटक दोश्रो कुराकानी सुनौं।
कमलः मलाई चिनियाँ भाषामा अरुको के कसरी प्रशंसा गर्ने भन्ने कुरा सिकाउनुभएकोमा तपाईंलाई धन्यवाद दिनचाहन्छु, वर्षाजी। हेर्नुहोस्, म साँच्चिकै भुलक्कड मानिस छु। सर्वप्रथम, मैले कसरी प्रश्न उठाउन पर्छ ?
वर्षाः तपाईं यसरी भन्नुहोस्- नी च्युए त था चन् मो याँग?
कमलः ए, मलाई थाहा भयो। "नी च्युए त था चन् मो याँग?" "नी" को अर्थ "तपाईं" हो, होइन त?
वर्षाः ठीक भन्नुभयो। " च्युए त" को अर्थ "लाग्नु वा अनुभव हुनु" हो।
कमलः च्युए त
वर्षाः "चन् मो याँग" को अर्थ "कस्तो" हो।
कमलः चन् मो याँग
वर्षाः "तपाईंलाई उनी कस्ती लाग्यो?"
नी च्युए त था चन् मो याँग?
कमलः नी च्युए त था चन् मो याँग?
"उनी धेरै सुन्दरी छिन्" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्नुपर्छ?
वर्षाः था हन् फ्याओ ल्याँग।
वर्षाः "था"को अर्थ " उनी" हो।
कमलः था
वर्षाः "हन्" को अर्थ "धेरै" हो।
कमलः हन्
वर्षाः "फ्याओ ल्याँग" को अर्थ " सुन्दर" हो।
कमलः फ्याओ ल्याँग
वर्षाः "उनी धेरै सुन्दरी छिन्"। था हन् फ्याओ ल्याँग।
कमलः था हन् फ्याओ ल्याँग।
वर्षाः अनि "उनी धेरै चलाख छिन्" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्नुपर्छ नि?
कमलः मेरो विचारमा, "था हन् छोंग मिंग" भन्नुपर्छ।
वर्षाः श्याबास। तपाईंलाई सिकाउँछु? "थ पे" को अर्थ "एकदमै" हो।
कमलः थ पे
वर्षाः "छोंग मिंग"को अर्थ "चलाख" हो।
कमलः छोंग मिंग
वर्षाः उनी एकदमै चलाख छिन्। था थ पे छोंग मिंग।
कमलः था थ पे छोंग मिंग।
वर्षाः हत्तेरी, हामीले आज सिकेको पहिलो वाक्य झण्डै बिर्सेको। "नी मै मै श् चो शन् मो त?"
कमलः "नी मै मै श् चो शन् मो त?" तपाईंकी बहिनी के काम गर्छिन?
वर्षाः त्यसो भए कसैले "तपाईं के काम गर्नुहुन्छ?" भनेर सोध्यो भने तपाईंले कसरी जवाफ दिनुपर्छ त?
कमलः नी श् चो शन् मो त?
वर्षाः ठीक। आज गरिएको कुराकानी फेरि एक पटक सुनौं।
वार्तालाप एक
महिलाः नी मै मै श् चो शन् मो त?
पुरुषः था श् लाउ श्।
महिलाः नी श् चो शन् मो त?
पुरुषः वो श् ची ट्र।
वार्तालाप दुइ
महिलाः नी च्युए त था चन् मो याँग?
पुरुषः था हन् फ्याओ ल्याँग। था थ पे छोंग मिंग।
वर्षाः पुग्यो। अब दोहर्याउने काम यत्ति नै। अब "चिनियाँ संस्कृतिका एक झलक" सुनौं।
फु वा अर्थात् भाग्यमानी वालक सन् 2008 मा हुने उनान्तीसौं ओलम्पिक खेलकुदको प्रतीक हो। फु वाको रंग र सोच ओलम्पिक खेलकुदका पाँचवटा गोलाकार र चीनको फराकिलो धर्ती, उच्च पर्वत, गहिरा नदी-नाला, पोखरी, सागर तथा सर्वसाधारणहरुलाई मनपर्ने जनावरबाट आएको हो। फु वाले विश्वका सबै ठाउँका जनतालाई मित्रता, शान्ति, अघि बढ्ने भावना, मानव र प्रकृतिबीच मेलमिलापयुक्त व्यवहारको सुमधुर अभिलाषा बोकेको छ। फु वा पाँचवटा मायालाग्दा वालकहरुबाट गठित भएको छ। तिनीहरुका रुप-आकारमा माछा, पाण्डा, तिब्बती बराँठ, गौंथली र ओलम्पिकको पवित्र आगोको चित्र कोरिएको छ। ती हरेक वालकको आ-आफ्नै नाम छ- पै पै, चिंग चिंग, ह्वान ह्वान, यिंग यिंग र नी नी। चीनको परम्पराअनुसार, अक्षर दोहर्याएर राखिएको नामले केटा-केटीप्रति एकदमै माया-भाव अभिव्यक्त भएको हुन्छ। ती पाँचवटा फु वाको नामलाई जोडेर हेर्दा पैचिंग सारा विश्वलाई हार्दिक स्वागत गर्दछ भन्ने अर्थ आउँछ। "पै चिंग ह्वान् यिंग नी" को अर्थ पैचिंग तपाईंलाई स्वागत गर्दछ भन्ने हो।
वर्षाः हवस् त, आजको कार्यक्रम यत्ति नै। सधैं झैं आज पनि तपाईंहरुका लागि एउटा प्रश्न। "उनको पेशा के हो?" भनेर चिनियाँ भाषामा भन्नुपर्दा कसरी भन्नुपर्छ?
कमलः तपाईंलाई यसको उत्तर थाहा छ भने हामीलाई इ-मेल पठाउनुहोस्। हाम्रो इ-मेल ठेगाना हो- Nepali service, CRI-6,China Radio International, P.O. Box 4216, Beijing, P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नँ-405।
कमलः हाम्रो कार्यक्रम फेरि सुन्नका लागि https://nepal.cri.cn लग गर्नुहोला
वर्षाः कार्यक्रमको बारेमा अरु बढी थाहा पाउनका लागि हाम्रो वेभ-साइट हेर्नुहोस। नमस्कार, म वर्षाको, चाई चेन।
कमलः म कमल लम्सालको पनि नमस्कार, चाई चेन।