पाठ पैंसठ्ठी

बिहानी व्यायाम

वर्षाः श्रोताहरु नमस्कार। "दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा" नियमित कार्यक्रमबाट म वर्षाको।

दयारामः नमस्कार। म आजको उद्‍घोषक दयाराम । गएको पाठमा हामीले धेरै मीठा खानाहरु किनेर खुशी हुँदै खायौं।

वर्षाः हो नि। अब हामी गत पाठका मुख्य वाक्य पुनः एक पटक दोहर्‍याएर सिकौं।

दयारामः ल त शुरु गरौं।

वर्षाः गएको पटक हामीले संग्रहालयमा भएको कुराबारे केही चिनियाँ भाषा सिकायौं। अब गएको पटकका महत्वपूर्ण वाक्यहरु हेरौं। चर ख यी फाइ चाउ मा?

दयारामः "ट्र अर ख यी फाइ ट्राउ मा?" म यहाँ फोटो खिच्नसक्छु?

वर्षाः ट्र अर । यहाँ।

दयारामः ट्र अर ।

वर्षाः "ख यी फाइ ट्राउ मा?" म फोटो खिच्नसक्छु?

दयारामः ख यी फाइ ट्राउ मा?

वर्षाः "ट्र अर ख यी फाइ ट्राउ मा?" म यहाँ फोटो खिच्नसक्छु?

दयारामः ट्र अर ख यी फाइ ट्राउ मा?

वर्षाः छिंग पु याउ श यौं शान क्वा‌ङ तङ।

दयारामः "छिंग पु याउ श यौं शान क्वा‌ङ तङ"।, क्यामराको फ्ल्याशको प्रयोग नगर्नुहोस्।

वर्षाः छिंग पु याउ, नगर्नुहोस्।

दयारामः छिंग पु याउ।

वर्षाः श यौं शान क्वा‌ङ तङ, क्यामराको फ्ल्याशको प्रयोग ।

दयारामः श यौं शान क्वा‌ङ तङ।

वर्षाः छिंग पु याउ श यौं शान क्वा‌ङ तङ। क्यामराको फ्ल्याशको प्रयोग नगर्नुहोस्।

दयारामः छिंग पु याउ श यौं शान क्वा‌ङ तङ।

वर्षाः यौ चे शो युआन मा?

दयारामः यौ चे शो युआन मा? यहाँ व्याख्या गर्ने कर्मचारी छन्?

वर्षाः चे शो युआन? व्याख्या गर्ने कर्मचारी।

दयारामः चे शो युआन।

वर्षाः च्वै चिन हाई यौ शन मो शिन ट्रान लान?

दयारामः "च्वै चिन हाई यौ शन मो शिन ट्रान लान?" आजकाल अरु नयाँ प्रदर्शनी छन् कि?

वर्षाः च्वै चिन, आजकाल।

दयारामः च्वै चिन।

वर्षाः हाई यौ, अरु छ।

दयारामः हाई यौ।

वर्षाः "शन मो शिन ट्रान लान", अरु नयाँ प्रदर्शनी।

दयारामः शन मो शिन ट्रान लान।

वर्षाः "च्वै चिन हाई यौ शन मो शिन ट्रान लान?" आजकाल अरु नयाँ प्रदर्शनी छन्?

दयारामः च्वै चिन हाई यौ शन मो शिन ट्रान लान?

अब हामी गएको पाठका सम्पूर्ण वार्तालाप सुनौं।

कः ट्र अर ख यी फाइ ट्राउ मा?

खः ख यी। तान श छिङ पु याउ श योङ शान व्काँग तङ।

कः यौ चे शो युआन मा?

खः यौ। मै पान श्याउ श यी छ्।

कः च्वै चिन हाइ यौ शन मो शिन ट्रान लान?

खः निन ख यी लिउ लान वो मन पाउ क्वान त वाङ ट्रान।

वर्षाः गएको पाठका विषय आजलाई यत्ति नै। अब आजको विषयतर्फ लागौं।

आजका मुख्य वाक्यहरु यस प्रकार छनः

काइ छि ठ्रुवाङ ल।

चाउ शाङ त खोङ छि ट्रन हाउ।

वो मन छ्यु सान सान पु पा।

वो थेन थेन तौ लाइ।

दयारामः नेपाली भाषामा चाडै उठ्ने तथा चाडै सुत्ने बानी हामीलाई स्वस्थ, धनी तथा चलाख बनाउनसक्ने भनाइ छ।

वर्षाः ठीक छ। चिनियाँ भाषामा पनि उस्तै भनाई छ।- चाउ श्वै चाउ छि शन थि हाउ।

दयारामः मैले बिहानी व्यायाम गरेको खण्डमा अरु राम्रो हुनेछ। अहिले मैले मेरा चिनियाँ साथीलाई उठ्न बोलाएर मसँगै बिहानको व्यायाम गर्न अनुरोध गर्न खोजेको छु।

वर्षाः यस्तै अवस्थामा तपाईं उहाँलाई "काइ छि ठ्रुवाङ ल" भन्नसक्नुहुन्छ।

वर्षाः काइ, पर्छ।

दयारामः काइ।

वर्षाः "ल"। त्यसको ठोस अर्थ छैन। वाक्यको अन्तमा राख्दा भूतकालको अर्थ बुझाउँछ।

दयारामः ल।

दयारामः काइ छि ठ्रुवाङ ल।

वर्षाः छि ठ्रुवाङ , उठ्नु।

दयारामः छि ठ्रुवाङ ।

वर्षाः काइ छि ठ्रुवाङ ल।

दयारामः "काइ छि ठ्रुवाङ ल"।, उठ्ने बेला भयो।

दयारामः "बिहानको हावा धेरै राम्रो छ" भनेर चिनियाँ भाषामा कसरी भनिन्छ?

वर्षाः चाउ शाङ, बिहान।

दयारामः चाउ शाङ।

वर्षाः खोंग छि, हावा।

दयारामः खों छि।

वर्षाः "ट्रन" एउटा क्रियाविशेषण हो। त्यसको अर्थ "सांच्चिकै" हो। "ट्रन" को पछाडि एउटा विशेषण जोडिने वाक्यको अर्थ चिनियाँ भाषामा "धेरै" हो। उदाहरणका लागि, "खोंग छि ट्रन हाउ"। "था ठ्रांग क ठ्राँग त ट्रन हाउ थिङ"।

दयारामः ट्रन ।

वर्षाः हाउ, राम्रो ।

दयारामः हाउ।

वर्षाः चाउ शाङ त खोंग छि ट्रन हाउ।

दयारामः "चाउ शाङ त खोंग छि ट्रन हाउ"।, बिहानको हावा सांच्चिकै राम्रो छ।

दयारामः मैले मेरा चिनियाँ साथीहरुलाई "सँगै हिंड्ने राय-सुझाव दिन चाहेको छु"। यो वाक्य चिनियाँ भाषामा कसरी भनिन्छ?

वर्षाः "वो मन छ्यु सान सान पु पा"।, हामीसँगै बाहिर डुल्नु जाऔं।

वर्षाः छ्यु, जानु। त्यसको चौथो टोन हो।

दयारामः छ्यु।

वर्षाः सान सान पु, बाहिर डुल्नु।

वर्षाः चिनियाँ भाषामा भर्ब वा क्रिया दोहर्‍याउनसकिन्छ। त्यसको अर्थ ढुक्कको अवस्थामा रहेको गतिबिधि। यहाँको "सान सान पु"को यस्तो अर्थ छ।

दयारामः सान सान पु।

वर्षाः वो मन छ्यु सान सान पु पा।

दयारामः "वो मन छ्यु सान सान पु पा"।, हामीसँगै बाहिर डुल्न जाऔं।

वर्षाः "छ्यु सान पु पा"।, बाहिर डुल्न जाऔं।

दयारामः छ्यु सान पु पा।

दयारामः पार्कमा बिहानी व्यायाम गर्ने बूढाले उहाँ हरेक दिन पार्कमा बिहानको व्यायाम गर्ने कुरा मलाई बताउनुभएको छ। तथापि उहाँले चिनियाँ भाषामा मलाई कसरी भन्नुभएको कुरा मैले बिर्सें‍।

वर्षाः "वो थेन थेन तौ लाइ"।, म हरेक दिन यहाँ आउँछु।

वर्षाः वो। म।

दयारामः वो।

वर्षाः थेन थेन, हरेक दिन।

दयारामः थेन थेन।

वर्षाः तौ, सबै।

दयारामः तौ।

वर्षाः लाइ, आउनु।

दयारामः लाइ।

दयारामः "वो थेन थेन तौ लाइ"।, म हरेक दिन यहाँ आउँछु।

"काइ छि ठ्रुवांग ल"।, उठ्ने बेला भयो।

छि ठ्रुवांग, उठ्नु।

दयारामः छि ठ्रुवांग ।

वर्षाः "काइ छि ठ्रुवांग ल"।, उठ्ने बेला भयो।

दयारामः काइ छि ठ्रुवांग ल।

वर्षाः "चाउ शाङ त खोंग छि", बिहानको हावा।

दयारामः चाउ शाङ त खोंग छि ।

वर्षाः ट्रन हाउ, सांच्चिकै राम्रो छ।

दयारामः ट्रन हाउ।

वर्षाः "चाउ शाङ त खोंग छि ट्रन हाउ"।, बिहानको हावा सांचिकै राम्रो छ।

दयारामः चाउ शाङ त खोंग छि ट्रन हाउ।

वर्षाः वो मन, हामी।

दयारामः वो मन।

वर्षा: "छ्यु सान सान पु पा"।, बाहिर डुल्न जाऔं।

दयारामः छ्यु सान सान पु पा।

वर्षाः "वो मन छ्यु सान सान पु पा"।, हामीसँगै बाहिर डुल्न जाऔं।

दयारामः वो मन छ्यु सान सान पु पा।

वर्षा: "वो थेन थेन तौ लाइ"।, म हरेक दिन यहाँ आउँछु।

दयारामः वो थेन थेन तौ लाइ।

वर्षाः "थेन थेन तौ लाइ"।, हरेक दिन यहाँ आउँछु।

दयारामः थेन थेन तौ लाइ।

वर्षाः वो थेन थेन तौ लाइ।

दयाराम: "वो थेन थेन तौ लाइ"।, म हरेक दिन यहाँ आउँछु।

वर्षाः अब आजका पूरै वार्तालाप सुन्नुहोस्।

वार्तालाप एक

कः काइ छि ठ्रुवाङ ल। पे श्वै ल।

खः वो हाइ खुन ट्र न।

वार्तालाप दुइ

कः चाउ शाङ त खोंग छि ट्रन हाउ।

खः शेन चाइ पैचिङ त खोंग छि युए लाइ युए हाउ ल।

वार्तालाप तीन

क: वो मन छ्यु सान सान पु पा।

ख: हाउ। वो शी ह्वान सान पु।

वार्तालाप चार

क: ता ये, निन चिङ ठ्रांग तुआन लेन मा?

ख: त्वै, वो थेन थेन तौ लाइ।

वर्षाः अब चिनियाँ संस्कृतिबारे केही जानकारी।

दयारामः हरेक बिहानको व्यायाम गर्ने एउटा तरिका मात्र नभई चिनियाँहरुको एउटा दैनिक बानी हो। पार्कमा अथवा सामूदायिक क्षेत्रको चोकमा बूढा-बूढी, किशोर-किशोरी, पुरुष र महिलाहरु हिंड्ने, दौड्ने, गीत गाउने, ओपेरा गाउने, नाचगान गर्ने, थाइ ची बक्सिङ गर्नेहरु जताततै देख्न सकिन्छ। यो चिनियाँहरुको सबैभन्दा परम्परागत बिहानी व्यायाम हो। पैचिङका धेरै पर्यटन एजेन्सीले यताका केही वर्षदेखि पार्कमा बिहानको व्यायाम हेर्ने छनौटको प्रचार प्रसार गरेका छन्। विदेशीहरु सुन्दर दृश्य हेर्नुको सट्टामा चिनियाँहरुको बिहानको व्यायाम हेर्न पार्कमा जाने गरेका छन्। विदेशी पर्यटकहरु चीनको परम्परागत संस्कृति विशेष गरी पैचिङबासीहरुको जीवनबारे जानकारी लिन खोज्छन्।

वर्षाः श्रोता-मित्रहरु आजको पाठ यहीं पूरा हुन्छ। अन्तमा तपाईलाई एउटा सानो प्रश्नः "हामी बाहिर डुल्न जाऔं" भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

दयारामः यस प्रश्नको उत्तर तपाईं हाम्रो ठेगाना Nepali service CRI 6,China Radio International, P.O. Box No. 4216 , Beijing , P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नं.-405 काठमाडौंमा पठाउनसक्नुहुन्छ। हामीलाई फेरि सुन्नका लागि http//Nepal.cri.cn लग गर्नुहोला। चाइ चेन।