पाठ छयालिस
चिकित्सकलाई देखाउने
वर्षाः सबैलाई नमस्कार। "दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा" कार्यक्रममा तपाईंहरुलाई स्वागत। म यस कार्यक्रमकी सञ्चालिका वर्षा।
कमलः नमस्कार सबैलाई। म कमल लम्साल। वर्षाजी, मलाई बिरामी भएपछि ओखती गर्ने सम्बन्धी उपयोगी वाक्य सिकाउनुभएकोमा म तपाईंलाई धन्यवाद दिनचाहन्छु।
वर्षाः केही छैन। मेरो विचारमा, ती वाक्यहरुलाई झन राम्ररी सम्झनका लागि तपाईंले झन बढी अभ्यास गर्नुपर्छ। अब हामी अघिल्लो पाठमा सिकेका विषयहरुको पुनरावलोकन गरौं। पहिलो वाक्यः "नी तै छ्यु खान यी शंग"।
कमलः "नी तै छ्यु खान यी शंग"।, "तपाईंले चिकित्सकलाई देखाउन जानुपर्यो"।
वर्षाः "फै वो", "मलाई साथ दिनु"।
कमलः फै वो।
वर्षाः "छ्यु यी युआन", "अस्पताल जानु"।
कमलः छ्यु यी युआन।
वर्षाः "नी नङ फै वो छ्यु यी युआन मा?", "के तपाईं मसँग अस्पताल जान सक्नुहुन्छ?"
कमलः नी नङ फै वो छ्यु यी युआन मा?
वर्षाः "चाई ना अर", "कहाँ"।
कमलः चाई ना अर।
वर्षाः "क्वा हाउ", "दर्ता गर्नु"।
कमलः क्वा हाउ।
वर्षाः "चाई ना अर क्वा हाउ?", " दर्ता गर्ने ठाउँ कहाँ छ?"
कमलः चाई ना अर क्वा हाउ?
वर्षाः "यी क ट्र्वान च्या", " एकजना विशेषज्ञ"।
कमलः यी क ट्र्वान च्या।
वर्षाः "क्वा यी क ट्र्वान च्या हाउ"।, "मेरो विशेषज्ञ चिकित्सकलाई देखाउने इच्छा छ"।
कमलः क्वा यी क ट्र्वान च्या हाउ।
वर्षाः अब अघिल्लो पाठको पूरा वार्तालाप सुनौं।-
कः नी ख शौ त ट्र मो ली हाई, नी तै छ्यु खान यी शंग।
खः नी नङ फै वो छ्यु यी युआन मा?
कः हाउ, मै वन थी।
कः चाई ना अर क्वा हाउ?
खः चाई छेन मेन त क्वा हाउ ठ्रु।
कः नी हाउ। क्वा यी क ट्र्वान च्या हाउ।
खः क्वा ना क ताई फु त?
कः नै ख ली शान ताई फु त।
कमलः अघिल्लो पाठको पुनरावलोकन यत्ति नै। अब आजका मुख्य विषयतिर लागौं।
आजका मुख्य विषयहरुः
नी ना अर पु शु फु?
वो थौ थंग।
वो ला तु च्।
शेन ल्याँग यी श्या थी वन।
शन मो श् हौ खाई श् त?
कमलः वर्षाजी, तपाईंलाई थाहा छ? अहिले म चीनमा उठबस गर्न निकै अभ्यस्त भैसकेको छु। तर कहिलेकाँही कुनै ठाउँमा पुग्दा भाषाको कारणले अरुसित आदान-प्रदान गर्न मलाई अझै केही अप्ठ्यारो पर्छ। जस्तै भनौं अस्पतालमा चिकित्सकलाई देखाउने र औषधी लिने बेलामा मलाई एकदमै असजिलो पर्छ। यदि चिनियाँ भाषा जानेको भए धेरै सजिलो हुने थियो।
वर्षाः ठीक छ। अब हामी सिक्न शुरु गरौं। सबभन्दा पहिलो र महत्वपूर्ण कुरा भनेको अस्पताल जाँदा चिकित्सकले तपाईंलाई सोध्लान- "नी ना अर पु शु फु?"
कमलः "नी ना अर पु शु फु?", "तपाईंलाई कहाँ असजिलो भएको छ?"
वर्षाः "नी", "तिमी"।
कमलः नी
वर्षाः " ना अर", "कहाँ"।
कमलः ना अर।
वर्षाः "पु", "न"
कमलः पु।
वर्षाः "शु फु", पहिलो टोन र दोश्रो टोनमा, "आनन्द"।
कमलः शु फु।
वर्षाः "नी ना अर पु शु फु?", "तपाईंलाई कहाँ असजिलो भएको छ?"
कमलः हलो, वर्षाजी, मलाई एकदमै गाह्रो भएको छ। मेरो टाउको दुखेको छ।
वर्षाः "वो थौ थंग", यसको अर्थ "मेरो टाउको दुखेको छ" हो।
कमलः त्यसो भए यदि म चिकित्सकलाई मेरो टाउको दुखेको छ भन्न चाहन्छु भने "वो थौ थंग" भने पुग्छ, होइन?
वर्षाः ठीक छ। "थौ" को अर्थ "टाउको" हो।
कमलः थौ।
वर्षाः "थंग", "दुख्नु"।
कमलः थंग।
वर्षाः "वो थौ थंग"।
कमलः ह, "वो थौ थंग", "मेरो टाउको दुखेको छ"।
वर्षाः जहाँ दुख्छ, त्यस भाग उल्लेख गरेर "दुखेको" शब्द भनिदिए हुन्छ। उदाहरणका लागि थौ थंग, साँग च् थंग, या थंग, थ्वै थंग, पै थंग आदि आदि।
कमलः यदि मलाई दिसा लागेको छ भनेर चिकित्सकलाई भन्नुपर्यो भने कसरी भन्नुपर्छ नि?
वर्षाः तपाईंले यसरी भन्न सक्नुहुन्छ- "वो ला तु च्"।
कमलः वो ला तु च्।
वर्षाः "ला तु च्", "पातलो दिसा"।
वर्षाः त्यस्तै तपाईलाई रुघा लागेको भए चिकित्सकले सर्वप्रथम तपाईको शरीरको तापक्रम नाप्न लगाउनुहुनेछ।
कमलः त्यस्तो बेला उहाँ के भन्नुहुन्छ नि?
वर्षाः "थी वन", "शरीरको तापक्रम"।
कमलः थी वन।
कमलः ल्याँग थी वन।
वर्षाः "यी श्या", सामान्यतया क्रियाको पछाडि प्रयोग गरिने सर्वनाम हो, जसले क्रियाको वर्णन गर्दछ।
कमलः यी श्या।
वर्षाः "ल्याँग यी श्या थी वन", "शरीरको तापक्रम नाप्नु"।
कमलः ल्याँग यी श्या थी वन।
वर्षाः "शेन", "सर्वप्रथम"।
कमलः शेन।
वर्षाः "शेन ल्याँग यी श्या थी वन"।, "सर्वप्रथम शरीरको तापक्रम नाप्नुहोस"।
कमलः शेन ल्याँग यी श्या थी वन।
वर्षाः अनि त्यसपछि चिकित्सकले तपाईंलाई कहिलेदेखि रुघा लागेको भनेर सोध्नसक्नुहुन्छ। चिनियाँ भाषामा यसलाई "शन मो श् हौ खाई श् त?"
कमलः शन मो श् हौ खाई श् त?
वर्षाः "शन मो श् हौ" को अर्थ "कहिले" हो।
कमलः शन मो श् हौ ।
वर्षाः "खाई श्", "शुरु"।
कमलः खाई श्।
वर्षाः अब हामी छिटो-छिटो यस पाठमा सिकेका विषयहरु दोहर्याएर सिकौं- चिनियाँ भाषामा "नी ना अर पु शु फु?" भनेको "तपाईंलाई कहाँ असजिलो भएको छ?" हो।
कमलः "नी ना अर पु शु फु?"
वर्षाः "पु शु फु", "गाह्रो हुनु"।
कमलः पु शु फु।
वर्षाः "वो थौ थंग", "मेरो टाउको दुखेको छ"।
कमलः वो थौ थंग।
वर्षाः शेन ल्याँग यी श्या थी वन।
कमलः "शेन ल्याँग यी श्या थी वन"।, "सर्वप्रथम शरीरको तापक्रम नाप्नुहोस्"।
वर्षाः "शन मो श् हौ खाई श् त?"
कमलः "शन मो श् हौ खाई श् त?" , "कहिले शुरु भएको हँ?"
वर्षाः अब आजका पूरा वार्तालाप सुनौं-
वार्तालाप एक
खः वो पु शु फु।
खः वो थौ थंग।
वार्तालाप दुइ
कः नी ना अर पु शु फु?
वार्तालाप तीन
कः शेन ल्याँग यी श्या थी वन।
खः सान श् च्यौ तु, नी फा शाउ ल।
वार्तालाप चार
कः नी चन मो ल?
खः वो ला तु च्।
कः शन मो श् हौ खाई श् त?
खः छोंग च्वो थेन खाई श् त।
कमलः भर्खरै हामीले पूरा वार्तालाप सुनायौं। तपाईंहरुले बुझ्नुभयोहोला भन्ने हाम्रो आशा छ। अब हामी "चिनियाँ संस्कृतिका एक झलक"तिर लागौं।
चिनियाँहरु बिरामी भएपछि प्रायजसो आ-आफ्नो कार्यालयले तोकेका वा चिकित्सा बिमाअन्तर्गत रहेका अस्पतालमा चिकित्सकलाई देखाउन जाने गर्दछन। तर यसो हुँदाहुँदै पनि बिरामीलाई अरु अस्पतालमा ओखती गर्न नदिइने पनि होइन। जहाँसम्म ओखती उपचारको कुरा छ, कसै-कसैलाई पश्चिमी चिकित्सा मन पर्छ भने कसै-कसैले चिनियाँ परम्परागत चिकित्सालाई झन बढी माया गर्छन। आवश्यक पर्यो भने विशेष इलमी अस्पतालमा पनि जानसकिन्छ। जस्तै मुख अस्पताल, आँखा अस्पताल, स्त्री रोग अस्पताल र वाल अस्पताल इत्यादि। बिरामीहरुले अस्पतालमा जचाइसकेपछि चिकित्सकले लेख्नुभएको प्रेसक्रिप्शन लिएर त्यही अस्पतालको औषधी बिक्री कक्षमा औषधी लिन पाइन्छ। कहिलेकाँही त्यहाँ लाममा बस्न अल्छी लाग्यो भने प्रेसक्रिप्शन लिएर सीधै औषधी पसलमा औषधी किन्नसकिन्छ। तर औषधी पसलका औषधीलाई पनि प्रेसक्रिप्शन चाहिने औषधी र प्रेसक्रिपशन नचाहिने औषधी गरी दुइ किसिममा विभाजित गरिएको छ। एकै शब्दमा भन्ने हो भने औषधी किन्दा बढी विवेकशील र सावधान हुनुपर्छ र औषधीको प्रयोग आफूखुशी गर्नुहुँदैन।
वर्षाः हवस, आजको कक्षा यत्ति नै। आजको कक्षा टुंग्याउनुअघि म तपाईंहरुका लागि एउटा सानो प्रश्न सोध्नचाहन्छु। "मेरो टाउको दुखेको छ।" लाई चिनियाँ भाषामा कसरी भनिन्छ?
कमलः यस प्रश्नको उत्तर तपाईं हाम्रो ठेगाना Nepali service, CRI-6,China Radio International, P.O. Box 4216, Beijing, P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नँ-405 काठमाडौंमा पठाउनसक्नुहुन्छ। हामीलाई फेरि सुन्नका लागि https://nepal.cri.cn लग गर्नुहोला। चाइ चेन।