“रकेट दर्जी” कहलाइएका काउ फङलिनको कथा

आजको कथा म विश्वका प्रसिद्ध वैज्ञानिक एवम् नोबेल पुरस्कार विजेता तीङ चाउचुङबाट आरम्भ गर्ने छु। प्राध्यापक तीङ विश्व प्रसिद्ध वैज्ञानिक हुनुहुन्छ। उनले आफ्नो जीवन नै ब्रह्माण्डसम्बन्धी अध्ययनलाई दिनुभएको छ। सन् १९७६ मा उहाँले भौतिक शास्त्रमा नोबेल पुरस्कार जित्नुभएको थियो। सन् १९९६ देखि उनले एण्टी म्याटर र डार्क म्याटरसम्बन्धी अध्ययन थाल्नुभएको थियो। उक्त अध्ययन परियोजना पूरा गर्नका लागि तीङ चाउचुङले अमेरिकी राष्ट्रिय वैमानिकी र अन्तरिक्ष व्यूरो अर्थात् नासाको समर्थनमा १६ वटा मुलुकका ५० वटा विश्वविद्यालयका ६ सय जना वैज्ञानिकबाट गठित वैज्ञानिक अनुसन्धान टोलीको गठन गर्नुभएको थियो। उहाँको टोलीले अन्तरिक्षमा एण्टी र डार्क म्याटर खोज्ने उपकरण अर्थात् अल्फा चुम्बकीय स्पेक्ट्रोमीटर नम्बर दुईको अनुसन्धान गरेको थियो। तर यो मेशिनभित्र वेल्डिङ गर्नुपर्ने भाग सबै वैज्ञानिकहरूका सामु देखापरेको अप्ठ्यारो समस्या बनेको थियो। किनभने यो मेशिन निकै महंगो छ र यसको मूल्य करीब दुई अर्ब अमेरिकी डलर पर्छ। त्यसैले कसरी वेल्डिङ गर्नसकिने समस्या कठिन बनेको थियो।

वैज्ञानिक टोलीले एकपछि अर्को गरी दुई वटा उपाय प्रस्तुत गरेका थिए तर प्राध्यापक तीङ ती उपायहरूप्रति सन्तुष्ट भएनन्। केहीले भने, चीनको पैचिङमा एकजना रकेट दर्जी बस्छन्। उनले रकेटको मेशिनको वेल्डिङ गर्नसक्छन्। चीनका धेरै रकेटहरू उनैले वेल्डिङ गरेका हुन्। त्यसपछि रकेट दर्जीलाई निमन्त्रण गर्ने प्रस्ताव प्रस्तुत गरियो। तर केहीले उक्त रकेट दर्जी कुन विश्वविद्यालयबाट स्नातक भएको सोधे। रकेट दर्जी माध्यमिक व्यावसायिक विद्यालयबाट मात्र उत्तीर्ण भएको थाहा पाएपछि सबैले अस्वीकार गरे। उनीहरूको विचारमा डाक्टर डिग्रीका वैज्ञानिकहरूले समाधान गर्न नसक्ने समस्या माध्यमिक व्यावसायिक विद्यालयका मानिसले समाधान सक्दैन भन्ने थियो।

तर अन्त्यमा प्राध्यापक तीङले उक्त रकेट दर्जीलाई बोलाउने विचार गर्नुभयो। प्राध्यापक तीङ चाउचुङका सचिवले उक्त रकेट दर्जीलाई टेलिफोन गरे। प्राध्यापक तीङको निमन्त्रणा पाएपछि “रकेट दर्जी” कहलाइएका चीनका उत्कृष्ट वेल्डिङ मजदूर काउ फङलीनले धेरै पटकको परीक्षापछि एउटा उपाय खोज्नुभयो। उहाँले आफ्नो विचारलाई प्राध्यापक तीङ र अरु वैज्ञानिकहरूलाई सुनाउनुभयो। वैज्ञानिकहरूले काउ फङलीनको विचारको प्रशंसा गरे। उनीहरूले नासासमक्ष सुनाए। नासाले काउ फङलीनलाई विशेष विशेषज्ञको हैसियतमा तत्स्थलमा अल्फा चुम्बकीय स्पेक्ट्रोमीटर नम्बर दुईसम्बन्धी कामको निर्देशन गर्न निमन्त्रण गरे।

काउ फङलीन चीनको एयरोस्पेस विज्ञान प्रविधि निगममा रकेट मेशिन वेल्डिङ गर्ने गुरु हुनुहुन्छ। चीनले छाङ चङ नम्बर तीन क्यारियर रकेटको अनुसन्धान तथा उत्पादन गर्दा पहिलो पटक वेल्डिङ प्रविधिको प्रयास गरेको थियो। काउ फङलीनले पहिलो मेशिनको वेल्डिङ गर्ने जिम्मा लिनुभएको थियो। त्यस अवधिमा उहाँले एक महिनामा सक्दो प्रयास गरेर छाङ चङ नम्बर तीन क्यारियर रकेटको पहिलो मेशिनको वेल्डिङ कार्य सफलताका साथ पूरा गर्नुभएको थियो। आफूले उत्पादन गरेको नयाँ वस्तु हेरेर काउ फङलीनलाई निकै खुशी लागेको थियो।

चीनको रकेट उद्योग छाङ चङ नम्बर तीनबाट विकास भएर छाङ चङ नम्बर पाँच पुगेको छ। छाङ चङ नम्बर तीनको तुलनामा नम्बर पाँचको बनौट अझै सटीक छ। काउ फङलिनले फेरि उक्त कार्यको पाउनुभएको थियो। एकेक कठिन समस्याहरूलाई काउ फङलीनले समाधान गर्नुभएको छ। त्यसैले उहाँ क्रमशःप्रसिद्ध बन्नुभएको छ।

प्रिय श्रोता, भर्खरै तपाईँले सुन्नुभयो- “रकेट दर्जी” कहलाइएका रकेट इन्जिन वेल्डिङ गर्ने विशिष्ट मजदूर काउ फङलिनको कथाबारेको सामग्री। आजको आँखीझ्याल कार्यक्रम यहीँ पूरा हुन्छ। हवस्त, कार्यक्रमबाट म प्रतिभालाई विदा दिनुहोस्। नमस्ते।