अमेरिकामा बन्दुक हिंसा झन् बढ्दै

स्थानीय समय अनुसार २२ तारिखका दिन अमेरिकाको भर्जिनिया राज्यको चेसापेकमा रहेको वालमार्ट सुपरमार्केटमा गोली हानाहान भयो, जसमा धेरै हताहत भए। तीन दिनअघि कोलोराडोको एक नाइट क्लबमा गोली चल्दा पाँच जनाको मृत्यु भएको थियो भने २५ जना घाइते भएका थिए। यसले लगातार तेस्रो वर्ष अमेरिकामा सामूहिक गोलीकाण्डको संख्या ६०० भन्दा माथि पुगेको छ।

अमेरिकामा मध्यावधि चुनाव भर्खरै सकिएको छ, बन्दुक हिंसाको मुद्दाले व्यापक ध्यान आकर्षित गरेको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले बन्दुक हिंसालाई सम्बोधन गर्नुपर्ने बताउनुभयो। तर बन्दुकको आवाजले मानिसहरूलाई बन्दुक हिंसा फेरि तीव्र भएको बतायो। अमेरिकी जीवनमा बन्दुक हिंसाको खतरा, सार्वजनिक मनोविज्ञानमा क्षति र समाजको विनाश गहिरो हुँदै गइरहेको छ।

अमेरिकाको जनसंख्या विश्वको जनसंख्याको 4.2% छ, तर संसारको नागरिक बन्दुकहरूको 46% स्वामित्व छ। यस्तो विकृत अनुपातको साथ, अमेरिकामा बन्दुक हिंसाबाट मृत्यु दर अन्य विकसित देशहरूको भन्दा धेरै छ। अमेरिकाको "गन भाइलेन्स आर्काइभ्स" वेबसाइटको पछिल्लो तथ्याङ्कले नोभेम्बर २१ सम्म यस वर्ष अमेरिकामा बन्दुक हिंसाका कारण ३९,००० भन्दा बढी मानिसले ज्यान गुमाएका छन्। एकै समयमा अमेरिकी मनोविज्ञान पनि बन्दुक हिंसाबाट धेरै प्रभावित भएको छ। थप रूपमा बन्दुक हिंसाले अमेरिकी समाजको समग्र वातावरणमा ठूलो प्रभाव पार्छ।

सार्वजनिक दबाबमा अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले यस वर्ष जुनमा "द्विपक्षीय सम्झौता संस्करण" बन्दुक नियन्त्रण विधेयकमा हस्ताक्षर गर्नुभयो। जुलाईमा ह्वाइट हाउसले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै "अमेरिकालाई झन् सुरक्षा गर्ने " योजना सुरु गर्ने बताएको थियो। यद्यपि जब अमेरिकी नीति निर्माताहरूले विचार गरिरहेका छन्, उनीहरूले बन्दुक हिंसाको गहिरो कारणहरूलाई छुने हिम्मत गर्दैनन्, जसले अमेरिकी समाजमा शत्रुताको फैलावट र सार्वजनिक व्यवस्था थप बिग्रनलाई सहजै रोक्न सक्दैन।

गहिरिएर हेर्दा अमेरिकामा बन्दुक हिंसाको मूल कारण तथाकथित "बन्दुक संस्कृति" मा छ। धेरै अमेरिकीहरू विश्वास गर्छन् कि यो देशले पहिलो स्थानमा स्वतन्त्रता प्राप्त गर्न सक्षम हुनुको एउटा महत्वपूर्ण कारण मानिसहरूसँग बन्दुक हुनु थियो। सन् 1791 मा पारित अमेरिकी संविधानको दोस्रो संशोधनले हतियार बोक्ने जनताको अधिकारको रक्षा गर्दछ। त्यसयता अमेरिकी समाजमा बन्दुक संस्कृतिले जरा गाडेको छ। यस संस्कृतिको सार हिंसाको प्रशंसा र महिमा हो।

जीवनको अधिकार सबैभन्दा महत्वपूर्ण मानव अधिकार हो। बन्दुक हिंसालाई प्रभावकारी रूपमा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ कि सकिन्न भन्ने कुरा अमेरिकामा मानव अधिकार मापन गर्न अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको लागि महत्वपूर्ण मापदण्ड हो। अमेरिकी राजनीतिज्ञहरूका लागि बन्दुक हिंसाको समाधान गर्न असम्भव छैन, तर मुख्य कुरा उनीहरूले वास्तवमै यसलाई समाधान गर्न चाहन्छन् कि चाहँदैनन् भन्ने हो।